Mặc dù Chính phủ Liên bang ra lệnh cấm nhập khẩu gạo thông qua những người dân địa phương hai năm trước đây, lượng lớn gạo nhập khẩu vẫn tràn ngập thị trường Nigeria.
Điều này khiến nhiều thương hiệu sản xuất trong nước phải vật lộn chỉ để tồn tại và rất ít người có mặt tại nhiều thị trường.
Tại chợ Garki Ultra Modern, người ta có thể tìm thấy không dưới tám nhãn hiệu gạo ngoại nhập khác nhau.
Những thương hiệu này gồm Pearl, Falcon, Royal Stallion, Tomato Aroso, Thai Caprice và Moto. Ngoài ra còn có Tripple Seven, Oriba.
Mặc dù có nhiều thương hiệu gạo địa phương như Umza từ Kano, Miva từ Benue và Olam's Mama Pride/Gold từ Nasarawa, chỉ gạo Olam ghi nhận sự hiện diện mạnh mẽ trên thị trường Garki, nơi nó có thể được bán ở hầu hết các cửa hàng; trong khi Umza và Mavi hiếm khi nhìn thấy được.
Ảnh: Daily Trust
Thông thường, chênh lệch về giá giữa thương hiệu nội địa và nhập khẩu là không quá 50 naira. Tuy nhiên, người tiêu thụ đang bị tác động bởi sự khác biệt nhỏ này để chọn gạo nhập khẩu, sản phẩm được cho là bóng hơn mà không để ý tới chất lượng dinh dưỡng.
Ví dụ, một bao 50kg của thương hiệu Tomato Aroso có giá 14.550 naira trong khi cùng một bao Olam's Mama Pride được cung cấp cho phóng viên với mức giá mới nhất là 14.500 naira.
Tại chợ Wuse và Utako, nơi phóng viên đã ghé thăm không dưới 8 cửa hàng, gạo địa phương có rất ít xuất hiện vì gạo nước ngoài đã chiếm ưu thế.
Một người bán hàng tên Patrick Daniel cho biết, sự bùng nổ trên thị trường gạo nước ngoài bị ảnh hưởng bởi sở thích của người mua đối với sản phẩm nhập khẩu. Ông nói thêm cần phải thay đổi thực tế này.
Theo ông Abdullahi Idris Zuru, Tổng giám đốc công ty Labana Rice Mill ở Birni Kebbi, bang Kebbi, nhiều nhà chế biến địa phương không thể bán gạo của họ.
Ông lập luận rằng gạo đang được nhập khẩu nhiều chưa từng thấy, lấy đi việc làm và sự giàu có của đất nước.
"Giống như năm nay, tôi nói với bạn, bạn có thể kiểm tra tất cả, không quá 50% người nông dân, đã canh tác mùa khô, tiếp tục gieo cấy. Hiện tại, là một nhà chế biến, bạn mua gạo, chế biến nó nhưng lại không thể bán. Vậy làm thế bạn có thể quay trở lại thị trường và mua lúa gạo. Ngay cả khi các nhà chế biến sẽ mua, họ sẽ phải làm sao với giá gạo thấp hơn", ông nói.
Ngoài ra, ông Alhaji Aminu Goronyo, Chủ tịch Hiệp hội Nông dân trồng lúa Nigeria (RIFAN) cho biết, gạo nhập khẩu đang lấy đi rất nhiều tiền từ nền kinh tế và khiến người nông dân khó kiếm tiền trong nước.
Nguồn bảng báo giá gạo sỉ
Dữ liệu thống kê có sẵn từ hiệp hội của người nông dân trồng lúa cho thấy, sản lượng gạo hàng năm ở Nigeria tăng từ 5,5 triệu tấn năm 2015 lên 5,8 triệu tấn trong năm 2017.
Ông Goronyo trả lời phỏng vấn của Cơ quan Thông tấn Nigeria vào cuối năm ngoái rằng mức tiêu thụ vào lúc đó là 7,9 triệu tấn trong khi tốc độ sản xuất là 5,8 triệu tấn/năm, thiếu khoảng một triệu tấn.
