Nigeria se cần chuẩn bị cho một đợt thử thách khác khi giá gạo tăng mạnh. Gạo được coi là thực phẩm chủ yếu của các hộ gia định tại quốc gia này.
Theo các chuyên gia phân tích trong ngành, giá gạo có thể tăng trong vài tuần tới và duy trì cho tới tháng 12 hoặc lâu hơn nữa nếu các biện pháp khẩn cấp không được triển khai để giải quyết những thử thách này.
Hiện, giá gạo đồ tăng từ mức 12.000 – 12.500 naira lên khoảng 13.000 – 14.500 naira/bao 50 kg, tùy từng khu vực, trong hai tuần qua.
Điều này không chỉ dẫn đến tình trạng khủng hoảng mua hàng và tích trữ, mà còn gia tăng áp lực lên người dân Nigeria vốn đang phải chịu cảnh giá hàng hóa vượt khả năng chi trả của họ.
Để giảm tác động của việc giá gạo tăng mạnh, chính quyền Lagos đã phân phát khối lượng lớn bao gạo Lake đến các cửa hàng bán lẻ, siêu thị, chợ và cửa hàng.
Ngoài ra, theo Guardian, nỗ lực giảm 90% nhập khẩu gạo của chính phủ đã không thành công khi 80% thực phẩm tiêu thụ địa phương vẫn được nhập khẩu.
Dựa trên tuyên bố của chính phủ liên bang, năng suất gạo/ha hiện đã lên đến 5,5 triệu tấn trong năm 2018, so với mức 2,5 triệu tấn trong 2005 và 3,5 triệu tấn trong 2010.
Tuy nhiên, nhập khẩu của Nigeria ngày càng tăng, vì vậy làm giảm dự trữ ngoại hối quốc gia.
Ảnh: The Guardian.
Nigeria được xếp hạng là nhà sản xuất gạo lớn nhất tại Tây Phi, đồng thời là nhà nhập khẩu gạo lớn thứ hai trên thế giới tính đến năm 2017, với giá trị nhập khẩu gạo trung bình là 1 tỷ naira/ngày.
Theo dữ liệu nhập khẩu từ công ty thương mại quốc tế Index Mundi, quốc gia này nhập khẩu 5,6 triuệ tấn gạo trong giai đoạn 2017 - nay, với mức giá gạo thế giới ở 410 USD, đưa giá trị nhập khẩu lên tới 2,29 triệu USD.
Điều này cũng hoàn toàn trái ngược với tuyên bố của Ngân hàng Nông nghiệp Nigeria (BOA) rằng, quốc gia Tây Phi này đã tiết kiệm được 800 triệu USD từ nhập khẩu gạo.
Nhiều chuyên gia trong ngành gạo nhận định nguyên nhân dẫn tới điều này gồm năng suất lao động thấp, dẫn tới sự khan hiếm trên thị trường; lệnh cấm nhập khẩu gạo; không có sự hiện diện của gạo địa phương như một sự thay thế; và khan hiếm lúa.
Ông Price Wale Oyekoya, CEO kiêm Giám đốc quản lý của Bama Farms cho biết, ông không ngạc nhiên về sự tăng mạnh của giá gạo, và cho biết sự phát triển của tình hình đã được dự báo trước vì sự không thành thực của chính phủ đối với nền kinh tế quốc gia.
Ông Muhammed Augie, Chủ tịch Hiệp hội những người trồng lúa Nigeria (RIFAN), nhận định sự khan hiếm lúa gạo đã tác động mạnh tới thị trường, và việc các nhà chế biến gạo không thể tiếp cận nguồn lúa là nguyên nhân chính khiến giá gạo tăng cao.
Gạo địa phương, nhân tố lẽ ra nên đóng vai trò là nguồn cung thay thế thì hiện không xuất hiện nhiều trong lưu thông như dự đoán, và một vài loại gạo trên thị trường đắt hơn nhiều so với gạo nhập khẩu.
Ví dụ, một bao gạo địa phương loại 50 kg tại Kebbi là 15.000 naira, so với loại nhập khẩu là khoảng 12.500 naira.
Mặc dù, chính phủ Nigeria không tham gia vào hoạt động kinh doanh nông nghiệp, nhưng họ nên cung cấp môi trường thuận lợi cho người nông dân để kinh doanh.
